We doen in Almere iets bijzonders !!
In april 2015 zijn we gestart met een groep van zes ambulante zorgkunstenaars. In 2015/2016 hebben we 20 kunstprojecten uitgevoerd in de verschillende ouderencentra van Zorggroep.
Ninette Koning, Gerard Poot, Aleksander Willemse, Marion Snijders Voormolen, Isabel Fírvida en Hein Walter
Het project is mogelijk gemaakt door ondersteuning van het Cultuurfonds Almere, de gemeente Almere en Zorggroep Almere.
In 2017/2018 konden we het project voortzetten en uitbreiden. Momenteel zijn we met acht zorgkunstenaar: Christian Wisse en Wendela de Vries hebben zich bij de groep aangesloten.
Zorggroep Almere betaalt het grootste deel van het budget, aangevuld met subsidies van Cultuurfonds Almere, Fonds RCOAK en Fonds Sluyterman Van Loo.
In deze periode voerden we 24 kunstprojecten uit.
In 2019 kregen we de kosten voor de zorgkunstprojecten volledig vanuit gelden van Zorggroep Almere. En ook werd de groep zorgkunstenaars aangevuld met Camille van Neer.
Wat is Zorgkunst?
Voor het tijdschrift BK INFO heeft Hein een uitgebreid artikel geschreven over zorgkunst.
Graag verwijzen we naar dat artikel. BK INFO
Hein in Archipel
Hein Walter is al sinds 2011 zorgkunstenaar in Zorgcentrum Archipel. Hij werkt als ZZP’er en is dus niet in dienst bij Zorggroep. Zijn opdracht is om kunst te maken met bewoners. Kunst in de breedste zin van het woord. Het succes dat Hein heeft gehad met de projecten, bewijst dat een zorgkunstenaar een goede aanvulling is op de zorg.
Tijd voor schaalvergroting!
Kwaliteiten van de zorgkunstenaar
Een kunstenaar is ondernemend. Hij is daarbij gericht op ontwikkeling, zelfontplooiing en heeft kennis van zijn publiek, de markt. Zo is zijn basishouding. Hij is gericht op de buitenwereld en communiceert voortdurend via netwerken en media over zijn werk.
Een zorgkunstenaar is een kunstenaar die zijn eigen talent en ontwikkeling inzet en andere mensen in zijn eigen ontwikkeling meeneemt. Hij verbindt op een natuurlijke en vanzelfsprekende manier het belang van de oudere aan zijn eigen belang, hun ontwikkeling aan zijn eigen ontwikkeling en ambitie.
Daarin is hij een wezenlijk ander type zorgverlener dan bijvoorbeeld activiteitenbegeleiders, creatief therapeuten, psychologen, verplegenden en artsen. Die zetten zich in voor het belang en welzijn van de ouderen en zetten hun eigen belang daarbij aan de kant. Dat is andere vorm van dienstbaarheid.
Door kunstenaars in de zorgwereld te plaatsen en hen hun autonomie in grote mate te laten behouden, ontstaat er een situatie die voor alle partijen vruchtbaar is: voor de ouderen (aandacht en energie), voor de zorginstelling (imago en publiciteit) voor de kunstenaar (werkgelegenheid en statusverbetering) en voor de maatschappij als geheel (bijdrage aan de oplossing van het maatschappelijk probleem van dementie en ouderenzorg).
Zorgkunstenaars kunnen een belangrijke rol spelen bij het verbeteren van de kwaliteit van leven.
Zorgkunstenaars kunnen ook de werkdruk verminderen van de verplegenden.
Als ouderen zich goed voelen en trots zijn op hun werk (en dat gebeurt bij zorgkunst), dan zijn ze vrolijker en zijn ze meegaander bij de verzorging.
Zorgkunstenaars kunnen in de toekomst ook een belangrijke rol spelen bij het ontwikkelen van werk voor vrijwilligers die uitdagende taken willen. Ze zouden kunnen assisteren binnen projecten of zelfstandig opereren onder aansturing van een zorgkunstenaar.
Een zorgatelier
Het zorgatelier van Hein Walter heeft binnen Archipel en Zorggroep een belangrijke en in het oog springende positie. Archipel komt door de kunstprojecten regelmatig positief in het nieuws, als er vooraanstaande gasten komen in Archipel, dan wordt er steevast een bezoek gebracht aan het zorgatelier en zelfs als er belangrijke audits zijn, wordt het zorgatelier ingezet als positieve sfeerbepaler. Het zou mooi zijn als in elk woonzorgcentrum een zorgatelier wordt ingericht, met een kunstenaar die zijn eigen bedrijf combineert met het zorgkunstenaarsschap.
Zorgkunst en activiteitenbegeleider
We kunnen ons in het algemeen voorstellen dat activiteitenbegeleiders huiveren voor de inzet van zorgkunstenaars. Zij begeven zich op hun terrein en zullen die inzet wellicht als concurrerend ervaren. In Almere laten ze zien dat ze aanvullend zijn en dat het twee verschillende manieren van werken zijn.
Daarnaast, ook de taak van de activiteitenbegeleider verandert. Zij hebben te maken met de steeds meer individueel gerichte zorg.
Kunstenaar in de maatschappij
In onze huidige maatschappij bestaat het beeld van de kunstenaar die met zijn rug naar de wereld staat en alleen het eigen belang in het oog heeft. Dat beeld klopt niet met de werkelijkheid. Kunstenaars zijn ondernemend, veelzijdig, marktgericht, begaan met de wereld en ze hebben vaak een groot maatschappelijk netwerk. Als kunstenaars en de zorgwereld elkaar ontdekken en gebruik kunnen maken van elkaars talenten en posities, dan wordt het beeld van de kunstenaar bijgesteld.
Dienstbaarheid
Onze maatschappij is zakelijker dan tientallen jaren geleden. Het type dienstbaarheid dat in de zorg op dit nog wel bestaat, het zichzelf wegcijferen van de zorgverlener, is langzaam aan het veranderen. De zorgwereld moet leren omgaan met verplegenden die het werk niet als roeping hebben gekozen, maar het hebben gekozen uit economische noodzaak. Dat is geen makkelijke opdracht. We lijken als samenleving naar een ander type zorg te groeien, maar we weten nog niet waarheen. Zorgkunst zou wel eens een antwoord kunnen geven: dienstbaarheid waar beide partijen van profiteren, degene die zorg geeft zowel als voor degene die zorg ontvangt. Dat past goed bij de samenleving die aan de ene kant meer en meer individualiseert en aan de andere kant een participatiemaatschappij wil zijn.